Płaskostopie – profilaktyka, leczenie i konsekwencje
Płaskostopie jest schorzeniem stopy, polegającym na częściowym lub całkowitym zaniku i obniżeniu łuków wysklepiających podeszwę. Prawidłowo wykształcona stopa jest zdolna do swobodnego przenoszenia ciężaru ciała podczas chodu i aktywności fizycznej. Jeśli jej kształt i funkcją zostają zaburzone – stopa traci zdolność do wykonywania pracy, do której została stworzona. Skutki takiego stanu mogą nieść za sobą duże konsekwencje dla samej stopy jak i dla ogólnego funkcjonowania cała człowieka.
Szybka reakcja gwarancją sukcesu
Utarło się, że płaskostopie nabywa się w dzieciństwie i jak już jest – nic z tym nie można zrobić. „Taki urok” – mawiają niektórzy. Faktycznie, wiek dziecięcy to czas, w którym kształtuje się każda część ciała. Stopy „uczą się” jak prawidłowo funkcjonować i spełniać swoją rolę. Jeśli ten proces zostanie zaburzony – np. na skutek braku odpowiedniej ilości aktywności fizycznej i ćwiczeń – rozwój stopy nie będzie prawidłowy.
Płaskostopie może powstać także w wieku dorosłym – na skutek wielu powodów, tj.:
- Otyłość
- Brak aktywności fizycznej
- Zły dobór obuwia
- Wiotkość mięśni i więzadeł
Osoby znajdujące się w grupach ryzyka mogą u siebie zauważyć dwa typy płaskostopia:
- Podłużne, które jest skutek obniżenia łuku przyśrodkowego stopy (tzw. łuku dynamicznego) i powoduje obniżenie podbicia stopy i jej koślawość
- Poprzeczne będące skutkiem obniżenia łuku poprzecznego przedniego stopy – powoduje znaczne rozszerzenie stopy na wysokości podstaw palców
Każdy typ płaskostopia wymaga leczenia, ponieważ predysponuje do powstawania wielu zaburzeń układu ruchu.
Konsekwencje nieleczonego płaskostopia
Płaskostopie w wieku dziecięcym może przyczyniać się do rozwoju szeregu schorzeń, które na pierwszy rzut oka nie są wiązane z funkcją stopy tj. skolioza czy koślawość kolan. Im dłużej zostanie zaniedbane, tym większą tendencję do pogłębiania się mają wady postawy. W wieku dorosłym, wady stopy mogą spowodować szereg schorzeń, które znacznie upośledzają codzienne funkcjonowanie. To, np.:
- Paluchy koślawe (halluxy)
- Ostroga piętowa
- Zapalenie ścięgna Achillesa
- Bóle kręgosłupa, bóle głowy
Walka z wyżej wymienionymi zaburzeniami funkcjonowania układu ruchu może okazać się bezskuteczna, jeśli terapia nie poskutkuje poprawą wydolności samej stopy – podstawy i fundamentu całego ciała człowieka.
Zadbaj o swoje stopy
Leczenie płaskostopia opiera się o metody zachowawcze (to znaczy takie, w których nie dochodzi do użycia skalpela). W wieku dziecięcym, bardzo istotną funkcję pełni aktywność fizyczna – uprawianie różnych, ogólnorozwojowych dyscyplin sportu, zabawy na podwórku – są najlepszą formą treningu stóp. Istotną rolę pełną także ćwiczenia korekcyjne – skupione wyłącznie na stymulowaniu mięśni stóp. Odpowiednia profilaktyka płaskostopia, może zapobiec rozwojowi wielu schorzeń układu ruchu podczas dorastania i dorosłości i stworzyć solidną podstawę do funkcjonowania ciała przez całe życie.
W wieku dorosłym, ćwiczenia odgrywają równie ważną rolę. Utrata wagi, aktywność fizyczna oraz dobór dobrego obuwia – pomogą w zmniejszeniu dolegliwości płynących ze strony stóp. Wytworzenie na nowo, prawidłowego łuku stopy jest trudniejsze niż u dzieci, jednak przy odpowiednio dobranych metodach rehabilitacji – możliwe. Leczenie opiera się także na likwidowaniu konsekwencji płaskostopia (np. bólu stopy, podudzia czy kręgosłupa,), np. przez terapię powięziową czy suche igłowanie. Często, zwłaszcza u osób w starszym wieku konieczne może okazać się stosowanie odpowiednich wkładek do obuwia.
W przypadku płaskostopia u dziecka lub u osoby dorosłej – konieczna jest odpowiednio dobrana rehabilitacja. Dobrze wykwalifikowany specjalista pomoże w doborze skutecznych metod leczniczych oraz ćwiczeń, które pomogą w pozbyciu się uporczywego problemu.
