Zespół Sudecka (kompleksowy zespół bólu regionalnego)
Zespół Sudecka jest dolegliwością wielopłaszczyznową, wynikającą z zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego. Narażone są na jej powstawanie głównie osoby po urazach narządu ruchu i opatrunkach gipsowych – lecz nie tylko. Ze względu na szerokie objawy schorzenia, do tej pory zespół Sudecka pozostaje łamigłówką dla wielu terapeutów i lekarzy.
Zespól Sudecka – przyczyny i objawy
Aktualna nazwa zespołu Sudecka to kompleksowy zespół bólu regionalnego (CRPS). W celu określenia tego schorzenia używa się również pojęć: zespół algodystroficzny, zespół odruchowej dystrofii współczulnej, kauzalgia. Powstawanie tego schorzenia jest związane ze zwiększoną aktywnością układu współczulnego, która powoduje nieprawidłowe ukrwienie kończyny i zaburzenie przekazywania informacji z układu nerwowego.
Objawy kompleksowego bólu regionalnego są bardzo szerokie. Najczęstszym jest ból, który osoba chora odczuwa, jako palący, piekący, dźgający – często o ogromnej intensywności. Oprócz bólu pojawia się:
-
Przeczulica miejsc zajętych schorzeniem (niemożność położenia dłoni, stopy na podłożu, włożenia ubrań)
-
Obrzęk
-
Zmiany w kolorze skóry (od bladej po sinoczerwoną)
-
Zmiany w strukturze skóry (błyszcząca, cienka)
-
Zmniejszanie gęstości kości
-
Zanik mięśni
-
Czasem pojawiają się także objawy ogólnoustrojowe takie jak omdlenia, zaburzenia funkcjonowania narządów wewnętrznych.
Objawy mogą zmieniać się w czasie oraz być różne u każdego chorego. Ból jednak pozostaje ciągły, zmieniający swoją intensywność.
Jako przyczynę powstawania zespołu Sudecka podaje się głównie urazy kończyn oraz zbyt ciasne opatrunki gipsowe. Jednak nie tylko one powodują zmiany, które mogą doprowadzić do powstania schorzenia. Do innych przyczyn zalicza się:
-
Chorobę wieńcową
-
Choroby płuc
-
Palenie papierosów
-
Powikłania po stosowaniu leków
-
Stanu po udarze mózgu i zawale serca
Wszystkie przyczyny mają wspólną cechę i uważa się, że zespół Sudecka powstaje na skutek nieprawidłowej aktywności włókien współczulnych unerwiających daną kończynę.
Wielopłaszczyznowe leczenie nadzieją na zdrowie
Ze względu na wiele objawów, które mogą występować w CRPS, leczenie opiera się o różne metody terapeutyczne i wielu specjalistów, którzy powinni ze sobą współpracować prowadząc pacjenta. Na dzień dzisiejszy nauka nie wyjaśniła przyczyny powstawania schorzenia, dlatego leczenia jest głównie objawowe i zawiera:
– Fizjoterapię
- Ćwiczenia ruchowe
- Klawi terapię/pinopresurę
- Leczenie przeciwobrzękowe
- Fizykoterapię (prądy TENS, kąpiele wirowe)
- Kinesiotaping
– Farmakoterapię:
- Kortykosteroidy
- Leki przeciwbólowe (NLPZ, opioidy)
- Leki rozszerzające naczynia krwionośne
– Leczenie chirurgiczne
- Wszczepianie stymulatorów rdzenia kręgowego
- Sympatektomia
– Psychoterapia
W przypadku objawów ogólnoustrojowych bardzo ważna jest współpraca z dobrym internistą i innymi specjalistami różnych dziedzin medycyny.
Kompleksowy zespół bólu regionalnego (zespól Sudecka) jest niewątpliwie schorzeniem skomplikowanym w swojej przyczynie, przebiegu oraz leczeniu jednak współpraca specjalistów oraz samego pacjenta może przynieść korzystne rezultaty w znoszeniu objawów choroby. W ostatnim czasie dużo nowości w świecie fizjoterapii pozwala na skuteczniejszą rehabilitację w zespole Sudecka, dlatego warto wesprzeć się dobrym specjalistą tej dziedziny w przebiegu leczenia.
Bibliografia:
-
Birklein, F., Ajit, S. K., Goebel, A., Perez, R., & Sommer, C. (2018). Complex regional pain syndrome – phenotypic characteristics and potential biomarkers. Nature reviews. Neurology, 14(5), 272–284. doi:10.1038/nrneurol.2018.20
-
Elsamadicy, Aladine A et al. “Prevalence and Cost Analysis of Complex Regional Pain Syndrome (CRPS): A Role for Neuromodulation.” Neuromodulation : journal of the International Neuromodulation Society vol. 21,5 (2018): 423-430. doi:10.1111/ner.12691
-
Goebel, Andreas et al. “Standards for the diagnosis and management of complex regional pain syndrome: Results of a European Pain Federation task force.” European journal of pain (London, England) vol. 23,4 (2019): 641-651. doi:10.1002/ejp.1362
-
Kim, Hyungtae et al. “Epidemiology of complex regional pain syndrome in Korea: An electronic population health data study.” PloS one vol. 13,6 e0198147. 4 Jun. 2018, doi:10.1371/journal.pone.0198147
